5 november 2014 – Kinderen die samen met hun ouder(s) in zogenaamde gezinslocaties wonen, noemen de situatie er ziekmakend. De kinderen worden geïsoleerd, uitgesloten van de Nederlandse samenleving en voelen zich gevangen en angstig. Dit blijkt uit de publicatie ‘Het is hier in één woord gewoon … stom!; Onderzoek naar het welzijn en perspectief van kinderen en jongeren in gezinslocaties van de Werkgroep Kind in azc.
Jongeren uit gezinslocaties hebben op 5 november het rapport overhandigd aan Tweede Kamerleden. (persbericht)
Ruim 1.100 kinderen groeien op in gezinslocaties in Nederland zijn er acht gezinslocaties, waar uitgeprocedeerde gezinnen worden opgevangen. Er groeien ruim 1.100 kinderen op. De gezinslocaties hebben een streng, vrijheidsbeperkend regime en zijn sober wat betreft voorzieningenniveau. Er wonen gezinnen die terug moeten keren naar hun land van herkomst, maar nog geen 12% van de bewoners keert daadwerkelijk terug. Veel gezinnen kunnen of durven niet terug. Er heerst veel stress en spanning. In 2011 (‘De gezinslocaties in Gilze Rijen en Katwijk: geen plek voor een kind’ en in 2012 (‘Update rapport gezinslocaties’) publiceerde de Werkgroep Kind in azc ook al onderzoeken over de gezinslocaties, waaruit bleek dat deze geen geschikte plek zijn voor kinderen. Omdat het aantal gezinslocaties toeneemt en de kinderen er steeds langer wonen, heeft de Werkgroep opnieuw onderzoek gedaan naar het perspectief van de kinderen.
Situatie gezinslocaties ziekmakend
In de nieuwe publicatie van de Werkgroep Kind in azc noemen de kinderen de situatie in de gezinslocaties “ziekmakend”. Ze hebben psychische en fysieke klachten die vaak niet serieus worden genomen.
Salome, één van de jongeren die in een gezinslocatie heeft gewoond, vertelt hierover: “Pas nadat mijn vader was flauwgevallen na vier dagen koorts, mocht hij naar de huisartsenpost. Hierdoor voelden we ons als gezin niet meer veilig en heel eenzaam. Je weet dat er iets mis is, maar dat je niet geholpen wordt en er alleen voor staat. Dat is heel pijnlijk.”
Veel kinderen hebben last van slaapstoornissen, ondervinden concentratieproblemen en maken zich voortdurend zorgen over hun familieleden en over de toekomst. Deze angst en onzekerheid heeft weerslag op de motivatie en prestaties van kinderen op school. Deze situatie is in strijd met het VN-Kinderrechtenverdrag. Ook de rechter oordeelde op 2 oktober 2014 dat kinderen schade oplopen op de gezinslocatie aangezien er een gebrek is aan privacy en nachtrust.
Situatie niet nieuw voor Kamerleden
De drie jongeren, Salome, Yasir en Yahya overhandigden de publicatie aan Tweede Kamerleden van de PvdA, GroenLinks, SP en de ChristenUnie. De Tweede Kamerleden reageren dat het spijtig is dat hier weer aandacht voor gevraagd moet worden, het is een bekend probleem.
Sharon Gesthuizen van de SP: “Het is niet nieuw voor ons. We kennen de signalen. Ik schaam me ervoor. We weten dat het veel beter moet en kan.”
Linda Voortman van GroenLinks: “Het is goed dat dit rapport er is. Heel nuttig dat dit op basis van gesprekken met kinderen tot stand is gekomen. Nederland staat bekend als mensenrechtenland. Dan vind ik wel dat het Kinderrechtenverdrag goed moet worden nageleefd.”
Joël Voordewind van de ChristenUnie: “Voor ons hoeven de gezinslocaties niet; dit moeten we niet willen. We willen aansturen op een evaluatie van de gezinslocaties, want die zou er sowieso komen.”
Attje Kuiken van de PvdA: “Zolang je als kind in Nederland bent, moet er goed voor je gezorgd worden. Qua onderwijs, gezondheidszorg en andere voorzieningen moet dat gewoon goed geregeld zijn. Daar moet je als kind op kunnen rekenen. Er zijn wel wat stappen gezet, maar we zijn nog niet tevreden.”
Op de vooravond van het 25-jarig bestaan van het VN-Kinderrechtenverdrag (op 20 november) roept de Werkgroep Kind in azc de regering op om kinderen op te vangen conform de eisen van dit verdrag. Met een grotere groep jongeren van gezinslocaties zal de werkgroep hierover uitgebreider in gesprek gaan met Tweede Kamerleden.